Homeopathie

Homeopathie is een natuurlijke geneeswijze waarbij de hele mens centraal staat. Er wordt bij klachten naar het lichaam en de geest gekeken, een zogenaamde holistische benadering. Homeopathie is die tak van de geneeskunde die zich baseert op het similaprincipe. Al in het klassieke Griekenland, in den tijde van Hippocrates, werd een soort van homeopathie toegepast, hoewel deze geneeswijze pas in de 18^e eeuw echt zou worden gesystematiseerd. De grondlegger van de homeopathie is Samuel Hahnemann. Hij ontdekte dat een stof die bepaalde symptomen kan veroorzaken bij een gezond persoon, diezelfde verschijnselen kan genezen bij een ziek persoon. Dit is de geneeswet similia simibulus curentur (get gelijkende wordt genezen door het gelijksoortige).

Het woord homeopathie is afgeleid van de Griekse woorden homois (gelijksoortig) en pathos (lijden). Bij klassieke homeopathie wordt er een geneesmiddel voorgeschreven dat niet allen gekozen is op basis van de klacht, maar ook bij de individuele persoon en zijn unieke kenmerken.

Een homeopaat bekijkt elk individu apart. Zo komt het veelvuldig voor dat bijvoorbeeld voor artritis verschillende remedies worden toegepast, die specifiek geaard zijn op de persoon. De klassieke geneeskunde geeft veelal hetzelfde medicijn aan mensen die lijden aan artritis.

Geneesmiddelen

In de klassieke homeopathie zijn er een paar duizend middelen waaruit een homeopaat kan kiezen. Nog steeds komen er geregeld nieuwe middelen bij. De homeopathische middelen worden bereid op basis van een extract dat van plantaardige, dierlijke of minerale oorsprong is. Er wordt met sterk verdunde extracten gewerkt, omdat de pure vorm van de stof de verschijnselen van de ziekte juist veroorzaakt.

De homeopathische geneesmiddelen worden zelden op dieren getest. De reden is niet alleen dat mensen fysiologisch anders in elkaar zitten dan dieren, maar ook dat dieren niet kunnen vertellen waar ze last van kregen of wanneer ze zich beter voelen. Door de geneesmiddelen op mensen te testen, kan er nauwkeuriger informatie worden verkregen over de werking van het middel.

De homeopathische remedies zijn beschikbaar in de vorm van poeders, korreltjes, druppeltjes, pilletjes en tabletten.

Indien in tabletvorm zijn er een aantal vereisten waar je je aan moet houden:

• De tabletten moeten niet worden aangepakt, maar kunnen het best uit de houder worden gelicht of er met een lepel uit worden genomen. Ze worden dan in de mond gedaan. Als ze op de grond vallen of worden aangeraakt, gaat hun werking verloren en zijn ze onbruikbaar.
• De tabletten worden opgenomen door het orale slijmvlies en moeten dus worden opgezogen in plaats van doorgeslikt.
• Hapjes en drankjes en andere smaakstoffen in de mond ontdoen de werking van het middel. Een halfuur voor en na het innemen van de remedie moet je dus geen eten, thee of koffie nuttigen. Binnen een halfuur mag je ook gen tandpasta gebruiken.
• Per keer moeten vaak twee tabletten worden ingenomen, in acute gevallen driemaal daags. Geleidelijk kun je dan teruggaan naar twee als de verbetering zich aankondigt en je moet stoppen als die ook echt is ingetreden. Bij zeer acute aandoeningen kun je de remedie om het halfuur nemen, al moet de dosis minder vaak worden ingenomen zodra er verbetering zichtbaar wordt. Bekijk altijd goed de voorschriften op de verpakking van het geneesmiddel voor een exacte dosering.

Homeopathische middelen danken hun werking aan het feit dat ze de innerlijke genezingskracht van het lichaam versterken of stimuleren. Je zou het kunnen vergelijken met een auto die moet worden aangeduwd, omdat de motor niet wil starten. De remedie zorgt er zo te zeggen voor dat de motor aanslaat. Is de auto echter eenmaal in beweging, dan is het niet nodig deze nog langer aan te duwen. Als de klachten afnemen en de situatie verbetert, moet je de remedie dus stoppen.

We gaan het in deze blog houden over de bekendere planten die worden ingezet in de homeopathische wereld. Indien je geïnteresseerd bent in deze vorm van genezen, kan het wijsheid zijn om een homeopaat te benaderen.

Anemoon (Pulsatilla) – dit kruid is goed voor oudere vrouwen die lijden aan symptomen van wisselvalligheid. Ze snotteren bij droevige films, treurige muziek enzovoorts. Ze lijden aan catarre (slijmvliesontsteking) en hoofdpijn. Medeleven en bemoediging doet hen goed en ze zijn het liefst buitenshuis.

Braaknoot (Nux vomica) – Deze noot bevat strychnine. Bij homeopathisch gebruik is het een uitstekend middel voor de overgevoeligheid van mensen die vatbaar zijn voor hoofdpijn en voor maag-problemen als gevolg van overdadig eten. Braaknoot is ook een goede remedie tegen een kater.

Brandnetel (Urtica urens), de gewone brandnetel – Dit kruid helpt zeer goed bij huidallergieën, bij allergieproblemen die samengaan met jicht en verbranding en bij bepaalde soorten branderige reumatische pijnen. De brandnetel is een prachtige plant die ook in de fytotherapie veelzijdig wordt toegepast.

Gele Jasmijn (Gelsemium) – Dit is een van de beste remedies tegen griep. Het is van toepassing wanneer iemand wegens ziekte in bed moet blijven, rillerig is en niet in staat is op de normale activiteit te verrichten. Zulke mensen vallen om van vermoeidheid. Met onweer zijn ze vaak niet in goeden doen. Als ze wat hebben kunnen urineren, zijn ze gewoonlijk minder ziek of voelen ze zich in elk geval weer wat beter.

Goudsbloem (Calendula officinalis) – Dit is een uitstekende remedie om wonden en sneden versneld te laten genezen en om verlichting te brengen bij infecties en catarre. Mensen die baat hebben bij dit kruid, voelen zich bij vochtig weer in een slechtere conditie.

Heggenrank (Bryonia dioica) – Dit is bryonia of wilde hop. Het is een van de beste remedies tegen artritis, reumatiek en lage-rugpijn. Het wordt geïndiceerd wanneer mensen zich slechter voelen als ze in beweging zijn en juist beter als op het pijnlijke gewricht of lichaamsdeel gaan liggen en wanneer dat pijnlijke gewricht of lichaamsdeel wordt gekoeld.

Ignatia (Strychnos ligustrina) – Deze remedie wordt verkregen uit de vrucht van de ignatiaboom. Het is een wonderbaarlijke remedie tegen een acute shock, ten gevolge van een sterfgeval bijvoorbeeld of na een trauma. Het helpt ook bij zenuwtoevallen.

Ipecacuanha (Cephaelis ipecacuanha) – Deze remedie wordt bereid uit de ipecacuanhawortel of braakwortel. Het komt goed van pas als iemand zulke hoestaanvallen heeft dat diegene moet kokhalzen.

Kamille (Matricaria chamomilla) – Dit kan uitstekend helpen bij kinderen die net tandjes krijgen, wanneer het wordt ingenomen in de vorm van korreltjes (is zonder recept verkrijgbaar). Het wordt geïndiceerd wanneer het kind boos is, slecht gehumeurd en hangerig. Vaak is de onder- of bovenkaak rood. De kunst is meestal het kind een paar korreltjes op de tong te leggen en dan zo vaak als nodig is. Op dezelfde manier toegepast is het ook een prima middel tegen koliek. Het geldt als een kinderremedie, maar bij de juiste indicaties is het in verband met pijnlijke aandoeningen ook op volwassenen uit te proberen.

Kinabast (Chinchona officinalis) – Dit is de remedie die Hahnemann ertoe bracht om zijn ideeën over homeopathie te ontwikkelen. Kinine werd vroeger gemaakt uit kinabast. Deze remedie wordt geïndiceerd voor mensen die last hebben van tinnitus (oorsuizen, oorgeruis) en wordt verder toegepast voor elke chronische kwaal die lijkt voor te komen na verlies van lichaamsvocht – bloedingen, ontwatering, diarree etc. Het is een goede remedie voor myalgische encephalomyelitis (ME) oftewel het chronische vermoeidheidssyndroom (CVS), als dat is ontstaan na een influenza-achtige ziekte, die gepaard ging met vochtverlies, buitensporige transpiratie etc.

Madeliefje (Bellis perennis), ook wel maagdelief en meizoentje genoemd – Dit is de gewone madelief. Bij homeopathisch gebruik helpt het uitstekend tegen algehele spierpijn, pijn en jicht.

Monnikskap (Aconitum napellus) – oftewel blauwe monnikskap – Dit is een giftige plant die homeopathisch gebruikt wordt in het eerste stadium van congestie, verkoudheid etc. Het komt uitstekend van pas wanneer iemand een acute shock heeft gehad of letsel heeft opgelopen.

Saffraancrocus (Crocus sativus) – Dit is een goede remedie als iemand onderhevig is aan gemoedswisselingen, speciaal bij het krijgen van een bloedneus.

Sint-Janskruid (Hypericum perforatum) – Dit kruid helpt uitstekend tegen beten, sneden, vastzittende vingers en tenen en bij alle acute pijn ten gevolge van zenuwstelsel. Daarnaast is het een voortreffelijke remedie tegen de pijn van coccydynie (op het stuitje vallen)

Staverzaad (Delphinium staphisagria) – Dit is een remedie die prima helpt ter verlichting van aandoeningen die na snijwonden zijn ontstaan, maar moeizaam genezen, bijvoorbeeld bij littekens na een operatie. Staverzaad is ook nuttig bij kiespijn, rugpijn en strontjes (zweertjes aan het oog), die maar niet willen verdwijnen. Het is een zeer goede remedie voor mensen die alles opkroppen, zoals leed en boosheid.

Sumak (Rhus toxicodendron) – Dit is evenals bryonia een uitstekende remedie tegen artritis en reuma. Het is een remedie tegen een gedrukte stemming, rusteloosheid en pijn die bij beweging en warmte afneemt. Nuttig als mensen zich als gevolg van spanning minder goed voelen.

Toverhazelaar (hamamelis virgincia), ook bekend als Amerikaanse toverhazelaar – Dit kruid helpt prima bij aambeien, winterhanden/-tenen en spataderen die pijnlijk aanvoelen en gekneusd zijn.

Valkruid (Arnica montana) – Deze remedie is al lange tijd in gebruik bij Alpenbeklimmers. De bladeren staan bekend om hun verlichtende werking bij pijn en verstuikingen. Homeopathisch gebruikt heet valkruid dè genezer. Het is een remedie die bepaald zonder weerga is ter genezing van kneuzingen, verrekkingen, verstuikingen en zelfs botbreuken. Het is zowel in orale als topische vorm verkrijgbaar. Bij gebruik als topische remedie mag de huid echter niet beschadigd zijn.

Wolfskers (Atropa belladonna) of zwarte wolfskers – Dit kruid staat ook bekend als doodkruid, een van de giftigste planten die er zijn. Wanneer het homepathisch wordt toegepast, helpt het uitstekend bij een acute zere keel en andere infecties, waarbij sprake is van opvliegingen, een springende pols, pupilverwijding en koortsigheid. Het is de klassieke remedie tegen tonsillitis (amandelontsteking).

Opmerking: Omdat deze acute symptomen zouden kunnen duiden op een ernstigere infectie, zoals meningitis (hersenvliesontsteking), moet in dit geval medisch advies worden ingewonnen. Zolang dat advies nog uitblijft, kan wolfskers het probleem wellicht meteen tegengaan.

Zonnedauw, ronde (Drosera rotundifolia) – Dit wordt voor bronchiale aandoeningen gebruikt, vooral voor personen die vaak neerslachtig zijn en last hebben van prikkelhoest.

De bereiding van homeopathische middelen

Een stof moet eerst sterk verdund worden voordat het als homeopathisch geneesmiddel gebruikt kan worden. Na iedere verdunning wordt de remedie geschud, vaak door de fles waarin het middel zich krachtig tegen een verend oppervlak te slaan. Dit noemt met het potentiëren. Deze techniek gaat ervan uit dat het oermiddel of oertinctuur door intensief contact met de verdunnende stof (Water of alcohol) de kracht overdraagt aan deze verdunnende stof. Tegenwoordig wordt dit machinaal gedaan, maar oorspronkelijk sloeg Samuel Hahnemann (grondlegger van homeopathie) tegen zijn kladblok, dat een leren omslag had. Hij beschreef 40 verschillende manieren om te potentiëren, maar dit werd later gereduceerd tot tien, omdat hij ontdekte dat veel manieren hetzelfde doel hadden.

Er zijn een aantal potentieschalen in gebruik, de decimale schaal en de centesimale schaal worden het meest gebruikt. De decimale schaal wil zeggen dat de remedies bij elke potentiëring worden verdund in een verhouding 1:10. De centesimale schaal betekent dat de remedies bij elke verdere potentiëren verdund worden in een verhouding 1:100.

De decimale-schaalremedies zijn zonder recept te verkrijgen in veel gezondheidswinkels (denk bijvoorbeeld aan de producten van A.Vogel). Deze remedies hebben meestal het label ‘D’. Gewoonlijk wordt zo een remedie bijvoorbeeld aangeduid met D6 of 6D. Dat wijst op de 6 potentiëringen op de decimale schaal (dat wil zeggen dat de remedie 6 keer is verdund met een factor 10). Men treft ook veel centesimale remedies aan, die worden aangeduid met een C. De meest gebruikte centesimale remedies zijn C6, C30 en C200. Daarbij is C6 de remedie die het meest wordt gebruikt. Deze remedie is dus 6 keer verdund met een factor 100. Bij homeopathie geldt de wonderbaarlijke regel dat hoe meer de oorspronkelijke stof is verdund, hoe sterker de remedie.

Consult

Een klassieke homeopaat neemt de tijd voor een consult. Een eerste afspraak kan wel 2 uur duren, de consulten die hierna volgen duren ongeveer 1 uur. Wanneer de cliënt na de eerste afspraak is vertrokken, begint de homeopaat met het rangschikken en analyseren. Hierbij bekijkt hij de klachten van de patiënt van verschillende kanten om zo tot een goede conclusie te komen. Daarna gaat hij repertoriseren; hij vergelijkt de klachten en kenmerken van een patiënt met de kennis die is vastgelegd door andere homeopaten in verschillende boeken en naslagwerken. Na dit gedaan te hebben blijven er een aantal remedies over die ingezet kunnen worden. Deze middelen worden dan weer met elkaar vergeleken in het boek ‘de Materia Medica’. Zodoende hoopt de homeopaat tot het geneesmiddel te komen, dat exact geschikt is voor de te behandelen persoon. Het geneesmiddel dat het meest gelijkt op het totaalbeeld van iemand symptomen wordt het simillimum genoemd.

Nadat het middel is voorgeschreven aan een cliënt, bekijkt de homeopaat na ongeveer 5 weken hoe hij of zij op het middel reageert. Het afnemen of verdwijnen van de klachten kan snel of langzaam gaan. Bij klachten die nog niet zo lang aanwezig zijn, kan de genezing erg snel gaan. Bij langdurige of chronische klachten (waarbij vaak een pathologisch verandering is opgetreden) duurt de remedie aanzienlijk langer. Na de 5 weken kan de klacht dus zijn verdwenen, maar het kan ook zo zijn dat er een andere klacht voor in de plaats is gekomen. Er wordt opnieuw gekeken naar het totaalplaatje van de cliënt en beoordeeld of hij nu vooruit is gegaan of niet. Zo niet, dan kan het geneesmiddel worden aangepast.