In de medische wereld wordt veelal gewerkt met Latijnse woorden. Dit kan voor verwarring zorgen. In deze blog gaan we hier dieper op in. We leggen uit wat de wetenschappelijke namen betekenen en geven specifieke voorbeelden. Hierin wordt vooral de werkzaamheid toegelicht.

Let op: Vele planten kan je niet zelf inzetten, omdat deze in een specifieke dosering moeten worden toegepast. Bepaalde planten in deze lijst zijn zeer giftig en dienen enkel voorgeschreven te worden door een fytotherapeut of homeopaat. 

Bij de uitleg van de werkzaamheid van geneeskrachtige kruiden worden vaak Latijnse namen gebruikt. Dit zijn voor velen natuurlijk compleet onbekende termen. In deze blog gaan we elke term kort en bondig behandelen, zodat je een beeld krijgt van alles wat de natuur te bieden heeft. 

Zet zelf nooit zomaar planten en kruiden in zonder dat je weet wat je doet! Er kunnen contra-indicaties optreden indien er zonder kennis wordt gehandeld.

Abortivum

Middel dat een (spontane) abortus kan veroorzaken.

• Kruiden en planten: onder andere Aloë Vera, Alexandrijnse Senna, Tuinpeterselie en Jeneverbes.

Absorbens

Bij inwendig gebruik kan het stoffen in het maag-darmkanaal absorberen zoals gassen en toxines (giffen). Hierdoor wordt een opgeblazen gevoel, winderigheid en overmatige slijmvliesafscheiding tegengegaan.

• Kruiden en planten: Johannesbrood, Fenegriek, Zwarte populier en Vlozaad. 

Acrumium

Het middel prikkelt de huid, maar kan blaarvorming veroorzaken bij overdosering of een te lange contacttijd met de huid. 

• Kruiden en planten: Mierikswortel, Knoflookbolk en Arnica. 

Adaptogeen

Helpt het lichaam zich aan te passen bij stress, hitte, kou enzovoorts. Werkt herstellend op het natuurlijke evenwicht. 

• Kruiden en planten: Alg, Gingsengwortel, Chaga en koppen van de Zwarte bes.

Adjuvans

Stof die ter ondersteuning aan een geneesmiddel wordt toegevoegd.

Adstringens

Vernauwt haarvaten en zorgt dat weefsels samentrekken. Hierdoor werkt het antiseptisch.

• Kruiden en planten: Zilverschoonkruid, Spitslobbige, Vrouwenmantel, Gedroogde bosbessen, Walnootbolster en wortel van de Rantanhia.

Afrodisiacum

Middel om geslachtsdrift op te wekken.

• Kruiden en planten: Damiana, Kola, Sabal, Potentiehout en Epimedium.

Allergeen

Middel bevat stoffen die allergische reacties kunnen oproepen bij gevoelige mensen.

• Kruiden en planten: Gewoon duizendblad, Grove den, wortel van de Grote engelwortel, bloemen van de Arnica. 

Amarum

Bevat bitterstoffen die de afscheiding van de maag- en darmsappen stimuleren, de spijsvertering kunnen bevorderen en de eetlust opwekken.

• Kruiden en planten: Wilde cichorei, wortel van de Paardenbloem, blad van Artisjok, kalmoes, Bittere oranjeappel, bloemen van de Echte Kamille. 

Anafrodisiacum

Vermindert overdreven geslachtsdrift.

• Kruiden en planten: vruchten van de Kuisboom, wortel van de echte Valeriaan en sla.

Anagalactagogum

Remt de productie van moedermelk. 

• Kruiden en planten: Blad van de Echte salie, blad van Artisjok, St. Janskruid en blad van de pepermunt. 

Analepticum

Werkt pijnverzachtend en pijnstillend. Dit kan komen door een directe werking op het centraal zenuwstelsel, een lokale anesthetische (verdoving) werking of een onstekingswerende werking.

• Kruiden en planten: Slaapbol, Herfsttijloos, blad van de Gewone es, knoppen van de Zwarte populier, bloemen van de Echte Kamille. 

Anestheticum

Werkt lokaal verdovend en pijnstillend.

• Kruiden en planten: Kruidnagel en peterselie. 

Anthelminthicum

Middel tegen wormen. 

• Kruiden en planten: Ui, Karwij en Spiraea. 

Antibioticum

Middel tegen micro-organismen, ontsmettend en desinfecterend.

• Kruiden en planten: Salie, Oost-Indicshe kers, Ui, Knoflook en tijm. 

Anticarcinogeen

Als het inwendig ingenomen wordt op lokaal toegepast dan kan het mogelijk helpen het ontstaat van kankercellen te voorkomen.

• Kruiden en planten: melksap van Stinkende gouwe voor lokaal gebruik, wortel van Javaanse kurkuma en isoflavonen van Soja. 

Antidepressivum

Werkt opbeurend. 

• Kruiden en planten: bloeiende toppen van St. Janskruid, Citroenmelisse en kruid van Passiebloem

Antidiabeticum

Verlaagt de bloedsuikerspiegel en kan dus bloed suiker verlagende medicijnen ondersteunen. 

• Kruiden en planten: Knoflook, Olijfblad, bast van Kaneel, Vlozaad, wortel van Gingseng en Bonenpeulen. 

Antidiarrhoicum

Middel tegen diarree.

• Kruiden en planten: Bosbessen, Appel, Haver, Vrouwenmantel en Kamille.

Antihistaminicum

Vermindert allergische reacties.

• Kruiden en planten: Wortelstok van Groot hoefblad, kruid van Rooibos en Wijnpittenextract.

Antihydroticum

Vermindert overmatig zweten.

• Kruiden en planten: Blad van Echte salie, Wolfskers, kruid van Hysop. 

Antihypotensivum

Verhoogt de bloeddruk.

• Kruiden en planten: Rozemarijn, vrucht van Cayennepeper, kruid van Zeedruif en wortel van Siberische gingseng. 

Anti-inflammatoir

Weert ontstekingen.

• Kruiden en planten: Blad van Gewone es, Jeneverbes, bloemen van echte Kamille. 

Antimycoticum

Middel tegen gisten en schimmelinfecties.

• Kruiden en planten: Knoflook

Antineuralgicum

Vermindert zenuwpijnen.

• Kruiden en planten: sap van Slaapbol, kruid van Passiebloem en lavendel.

Antiparasiticum

Bestrijdt parasieten.

• Kruiden en planten: Staverzaad, blad van Rozemarijn, Lavendel, Zwarte walnootschil, Kruidnagel, Alsemkruid en Ui. 

Antiphlogisticum

Ontstekingsremmend middel.

• Kruiden en planten: Absinalsem, Kurkuma en Salie. 

Antipyreticum

Middel tegen koorts (Koorts is in het algemeen een goede reactie van lichaam. Het lichaam verhoogt de temperatuur om op deze manier infecties beter te kunnen bestrijden)

• Kruiden en planten: Kamille en Waterhennep.

Antisepticum

Ontsmettingsmiddel dat micro-organismen doodt. 

• Kruiden en planten: Knoflook, Salie, Valkruid, Tijm en Goudsbloem.

Antispasmodicum

Krampstillend middel

• Kruiden en planten: Kamille, Valeriaan, St. Janskruid, Engelwortel, Marjolein, Melisse en Lindebloesem.

Antitussivum

Weert de hoest en onderdrukt de hoestprikkel.

• Kruiden en planten: Smalle weegbree, bloem van Groot Kaasjeskruid, kruid van Echte tijm, bloem van Klaproos.

Balsamicum

De harsachtige stoffen hebben een verzachtende werking op de luchtwegen. 

• Kruiden en planten: naalden van Grove den blad, Eucalyptus en kruid van Hysop.

Capillarotroop

Bescherm de haarvaten.

• Kruiden en planten: Bosbes, Witte paardenkastanje.

Cardiacum

Stimuleert de werking van het hart.

• Kruiden en planten: bladeren van de Vingerhoedskruid (pas op; kan GIFTIG zijn!), kruid van Lelietje van dalen en Zeeajuin.

Cardiomoderator

Bevordert de hartfunctie.

• Kruiden en planten: Meidoorn, hartgespan.

Carminativum

Vermindert flatulentie (winderigheid), verdrijft darmgassen.

• Kruiden en planten: Anijs, Marjolein, Pepermunt, Koriander, Echte Tijm.

Chalogogum

Bevordert de uitdrijving van gal.

• Kruiden en planten: Artisjok, Stinkende Gouwe, Ramenas. 

Cholereticum

Bevordert de aanmaak van gal.

• Kruiden en planten: blad van Rozemarijn, wortel van Paardenbloem en Javaanse Kurkuma.

Collyrium

Bestrijdt ontstekingen van het oogbindvlies en oogleden.

• Kruiden en planten: Ogentroost, Blauwe bosbes, Venkel, Groot Kaasjeskruid en Korenbloem. 

Decongestans

Werkt ontzwellend op weefsels.

• Kruiden en planten: Arnica, Eucalyptus en Pepermunt.

Deodorans

Gaat onaangename geuren tegen.

• Kruiden en planten: blad van Pepermunt, wortel van Kalmoes, blad van Eucalyptus en Mirre.

Depurativium

Werkt ontgiftend en bloedzuiverend.

• Kruiden en planten: wortel van Grote klit, Jeneverbes, kruid van Grote Brandnetel, blad van ruwe en zachte berk, kruid van Echte Guldenroede. 

Diaphoreticum

Werkt transpiratie bevorderend.

• Kruiden en planten: Wortel van Grote Klit, blad van Zwarte bes, kruid van Driekleurig viooltje, bloesem van gewone vlier.

Digestivum

Ook wel bitter, bevordert de spijsvertering en verkleint de kans op krampen, winderigheid en constipatie.

• Kruiden en planten: wortel van Gember, blad van Pepermunt, Gele Gentiaan. 

Drasticum

Zeer laxerend middel. Het advies is om dit NIET te gebruiken in de praktijk. De planten bevatten namelijk meestal teveel gifstoffen.

• Kruiden en planten: wortelknop van Jalappe, Wolfskers, wortel van Scammontium (giftige planten!)

Emeticum

Wekt braken op.

• Kruiden en planten: Maarts viooltje, in hoge dosis de wortel van driekleurig viooltje.

Emmenagogum

Wekt menstruatie op wanneer deze uitblijft en bevordert de menstruatie. 

• Kruiden en planten: blad van Echte Salie, blad van Citroenmelisse, vrucht van Peterselie, bloemen van Echte kamille. 

Emolliens

Werkt verzachtend voor de slijmvliezen en huid.

• Kruiden en planten: Lijnzaad, Amandelolie, Gewone Smeerwortel, Gewone Vlier en Fenegriek.

Eupepticum

Bevordert de spijsvertering.

• Kruiden en planten: blad van Pepermunt, Gele gentiaan, wortel van Gember.

Expectorans

Slijmoplossend middel.

• Kruiden en planten: blad van Pepermunt, Gele gentiaan, wortel van Gember.

Febrifugum

Verlaagt koorts (Koorts is in het algemeen een goede reactie van lichaam. Het lichaam verhoogt de temperatuur om op deze manier infecties beter te kunnen bestrijden).

• Kruiden en planten: kruid van Malrove, bloem van Moerasspirea, bast van Kina, blad van Gewone es. 

Fibrinolytisch middel

Lost bloedstolsels op.

• Kruiden en planten: Knoflook

Fungicide

Tegen schimmelinfecties.

• Kruiden en planten: Knoflook, gomhars van Mirre.

Haemeticum

Bevordert de aanmaak van rode bloedlichaampjes.

• Kruiden en planten: Brandnetel, Alfafa, Blaaswier.

Haemostaticum

Werkt bloedstelpend.

Kruiden en planten: Gewoon duizendblad, Toverhazelaar, Zomereik, Heermoes en Tormentil.

Hallucinogeen (niet aan te raden om in te zetten zonder specifieke expertise)

Kan visioenen en waanideeën veroorzaken.

• Kruiden en planten: Wolfskers, Bilzekruid, Paddo's en Nootmuskaat in hogere doseringen. 

Hepaticum

Werkt bevorderend voor de lever.

• Kruiden en planten: Mariadistel, Paardenbloem en Artisjok.

Hepatoprectivum

Helpt de lever te beschermen.

• Kruiden en planten: Blad van Artisjok, wortel van Javaanse kurkuma, vrucht van mariadistel.

Hydragogum

Stimuleert afvoer van water via nieren.

• Kruiden en planten: kruid van Muizenoortje, steeltje van Zure kers, Maïsstempels.

Hyperaemicum

Bevordert de bloeddoorstroming.

• Kruiden en planten: Rozemarijn, Mierikswortel, Cayennepeper.

Hypertensivum

Verhoogt de bloeddruk wanneer deze te laag is.

• Kruiden en planten: kruid van Zeedruif, vrucht van Cayennepeper, Rozemarijn, wortel van Gingseng, wortel van Canadese geelwortel.

Hypnoticum

Kalmerend en slaapverwekkend, helpt bij problemen met inslapen.

• Kruiden en planten: kruid van Slaapmutsje, wortel van Echte valeriaan, bloem van Klaproos, kruid van Passiebloem.

Hypocholesterolmiërend

Werkt cholesterol verlagend.

• Kruiden en planten: Knoflook, Fenegriek, Artisjok

Immunostimulans

Werkt bevorderd voor de weerstand.

• Kruiden en planten: Katsklauw.

Insecticide

Weert insecten.

• Kruiden en planten: bloem van Lavendel, kruid van Echte tijm, Citronella.

Laxans

Stimuleert de ontlasting.

• Kruiden en planten: Lijnzaad, vruchten van Wegedoorn, Olijfolie, Wonderolie, Pruim, Vijg, wortel van Echte Valeriaan, Vuilboombast, vruchten van Venkel.

Litholyticum

Helpt om blaasgruis en gal- en nierstenen uit het lichaam te halen en dit te voorkomen.

• Kruiden en planten bij nierstenen: blad van Javaanse nierthee, wortel van Kattedoorn, kruid van echte guldenroede. Kruiden en planten bij galstenen: Olijfolie, Artisjok, wortel van Ramenas.

Lymfagogum

Werkt bevorderend op de lymfecirculatie.

• Kruiden en planten: Goudsbloem, Muizedoorn.

Mucilaginosum

Middel dat de aanmaak van vloeibaar slijm in het lichaam bevordert. 

• Kruiden en planten: Groot Kaasjeskruid, Echte Heemst, gewone Smeerwortel, Lijnzaad en Toorts.

Mucolyticum

Goed voor het ophoesten, oplossen en loskomen van taai slijm.

• Kruiden en planten: Gulden Sleutelbloem, Hyssop, Griekse Alant, Eucalyptus, Gevlekt Longkuid.

Narcoticum

Slaapverwekkend middel.

• Kruiden en planten: Slaapbol, Slaapmutsje, Passiebloem, Echte Valeriaan, Klaproos.

Ophtalmicum

Middel met verzorgende werking op de ogen.

• Kruiden en planten: Ogentroost, Citroengele, akkerhoningklaver, Blauwe bosbes, Korenbloem.

Parasiticide

Vernietigt parasieten.

• Kruiden en planten: Staverzaad, Lavendel, Rozemarijn, Absintalsem.

Purgativum (Zie ook drasticum)

Werkt sterk laxerend.

• Kruiden en planten: Wegedoorn, Aloë Vera, Alexandrijnse Senna

Relaxans

Middel dat de spieren ontspant.

• Kruiden en planten: Echte Valeriaan, Wolfskers

Remineraliserend

Rijk aan mineralen.

• Kruiden en planten: Heermoes, Grote brandnetel, Blaaswier.

Resolvens

Oplossend middel dat zwellingen vermindert.

• Kruiden en planten: Arnica, Amerikaanse Toverhazelaar, Gewone Smeerwortel.

Rubefaciëns

Bevordert de bloedsomloop.

• Kruiden en planten: Gember, Rozemarijn, Mierikswortel, Cayenne peper.

Roborans

Werkt versterkend en opwekkend.

• Kruiden en planten: Gember, fenegriek, siberische gingseng.

Secretolyticum

Helpt taaie secreties (afscheiding van vocht door klieren) op te lossen.

• Kruiden en planten: Gulden Sleutelbloem, Gevlekt Longkruid, Griekse alant, Hyssop en Eucalyptus. 

Sedativum

Kalmeert het zenuwstelsel en kan ook een slaapbevorderende werking hebben.

• Kruiden en planten: Citroenmelisse, Kleinbladige Linde, Hop, Klaproos, Echte Valeriaan, Lavendel, Echte Kamille, Passiebloem, Meidoorn.

Sialogogum

Werkt bevorderend op de afscheiding van speeksel.

• Kruiden en planten: Kalsmoes, gember.  

Somniferum

Werkt slaapverwekkend.

• Kruiden en planten: Slaapmutsje, Echte Valeriaan, Hop, Klaproos, Passiebloem.

Spasmolyticum 

Werkt krampstillend.

• Kruiden en planten: Pepermunt, Citroenmelisse, Venkel, Wolfskers, Wilde Tijm, Gewoon Duizendblad, Echte Kamille, Kleinbladige Linde.

Stimulans

Werkt direct en stimulerend op het bloedvatenstelsel en zenuwstelsel om op deze manier slaperigheid en vermoeidheid weg te nemen en de algemene lichaamsfuncties te bevorderen.

• Kruiden en planten: Gember, Rozemarijn, Cayennepeper, Kaneel, Mierikswortel, Groot Engelwortel.

Stomachicum

Heeft een gunstige werking op de maag en bevordert de secretie van de klieren in de maag.

• Kruiden en planten: Kalmoes, Marjolein, Mierikswortel, Grote Engelwortel.

Stypticum

Werkt bloedstelpend zowel inwendig als uitwendig.

• Kruiden en planten: Zomereik, Amerikaanse Toverhazelaar, Tormentil, Gewoon Duizendblad, Herderstasje, Heermoes.

Taenifugum

Verdrijft lintworm.

• Kruiden en planten: Sierpompoen, Papaya.

Tranquillantium

Werkt tegen angst en overdreven emoties.

• Kruiden en planten: Stinkende ballote, Passiebloem, Echte Valeriaan.

Uterrussedativum

Vermindert de krampen in de baarmoeder.

• Kruiden en planten: Gewoon Duizendblad, Echte Kamille, Echte Valeriaan, Zilverschoon, Amerikaanse sneeuwbal.

Vascoconstrictor

Werkt bloedvatvernauwend op de aders.

• Kruiden en planten: Amerikaanse toverhazelaar, Canadese Geelwortel.

Vasodilator

Werkt bloedvatverwijdend.

• Kruiden en planten: Kleine Maagdenpalm, knoflook, Olijfblad, Meidoorn, Martetak.

Vasopasmolytisch

Bevordert de doorbloeding door de verkrampte bloedvaten te ontspannen.

• Kruiden en planten: Knoflook, Maretak

Vermifugum

Doodt wormen en verdrijft ze.

• Kruiden en planten: Daslook, Gele Gentiaan, Echte Tijm, Knoflook, Absint, Boerenwormkruid.

Vulnerarium

Werkt bevorderend op de wondgenezing.

• Kruiden en planten: Goudsbloem, Echte Salie, Smalle weegbree, Gewoon duizenblad, Gewone smeerwortel.